Ιστορία

Το Πρωτοδικείο Σπάρτης στεγάζεται στο νέο σύγχρονο Δικαστικό Μέγαρο Σπάρτης, το οποίο θεμελιώθηκε τον Μάρτιο του 2000 από τον τότε υπουργό Δικαιοσύνης Ευάγγελο Γιαννόπουλο και εγκαινιάστηκε τον Ιανουάριο του 2004 από τον πρώην υπουργό Δικαιοσύνης Φίλιππο Πετσάλνικο.

Μέχρι τότε στεγαζόταν στο Παλαιό Δικαστικό Μέγαρο, ένα κτίριο, που ίσως είναι το παλαιότερο διοικητήριο της σύγχρονης Ελλάδος της Οθωνικής περιόδου, ένα από τα πέντε πρώτα της χώρας που συστάθηκαν με υπ αριθ.38 Β.Δ του Όθωνα στις 5 Νοεμβρίου 1834 “περί του αριθμού, των καθεδρών και της δικαιοδοσίας των δικαστηρίων του Βασιλείου”.

Αρχικά, στέγασε τις διοικητικές υπηρεσίες του νομού Λακωνίας, που μέχρι τότε είχαν την έδρα τους στον Μυστρά. Είναι ένα από τα παλαιότερα κτίρια της ιστορίας της σύγχρονης Ελλάδας και ένα από τα ελάχιστα δείγματα της αρχιτεκτονικής την εποχή του βασιλιά Όθωνα. To κτήριο είναι διώροφο στην μπροστινή όψη ενώ στην πίσω όψη τριώροφο. Στην κύρια όψη του, παρουσιάζει συμμετρία ως προς τον κατακόρυφο άξονα, με τον εξώστη σε εσοχή, τοποθετημένο ακριβώς στο κέντρο. Τα τμήματα του κτηρίου, δεξιά και αριστερά του εξώστη, καταλήγουν σε αετώματα. Τα ανοίγματα του ορόφου έχουν δωρικά πλαίσια και γείσο ενώ εκείνα του ισογείου έχουν χαρακτηριστικά λαϊκής – παραδοσιακής αρχιτεκτονικής με σφυρήλατα παλιά σιδερένια κάγκελα . Ένα, ακόμα, χαρακτηριστικό του κτιρίου είναι η βαριά και σύνθετη κορνίζα στη στέγη καθώς και το μαρμάρινο ηλιακό ρολόι στη νότια πλευρά του. Το ισόγειο λιτό, χωρίς διακοσμητικά στοιχεία.

Οι διάφορες παρεμβάσεις στο πέρασμα του χρόνου έχουν προκαλέσει σοβαρές αλλοιώσεις, όπως αυτή του 1950 στο κέντρο του οποίου χτίσθηκε προσθήκη με υπερυψωμένο δώμα. Παρά τις αλλοιώσεις παραμένει ένα εξαιρετικά όμορφο κτίριο. Δυστυχώς το αρχικό αρχιτεκτονικό σχέδιο του κτιρίου του βαυαρού μηχανικού – γεωμέτρη Fr. Stauffert, δεν έχει διασωθεί.

(Αποτύπωση Πρόσοψης, αρχείο Γιαξόγλου Γιώργος)